Dudi: Người rừng

Người ở trong rừng, gọi là người rừng. Thế người lâu lâu vào, loắng ngoắng ở trỏng, gọi là giè?

Lên rừng đi phượt, gọi là phượt rừng, để phân... biệt với loại chuyên trị thích phượt biển, phượt đảo. Thế người sống nhờ rừng chả gọi là người rừng là người giè, nhở.

Túm lại, một chuyến đi rừng gặp người rừng, chuyên trị sống nhờ rừng. Hok phải nhờ xơi heo xơi hổ, cũng chả phải lâm tặc lâm teo, chỉ sống bằng lá rừng.

Ấy là một chuyến băng ngang rừng hoang, giữa Thác Bà và Đa Mi, khúc ngang Bình Thuận.

Thác Bà, Đa Mi thì có gì nào? Đa Mi thì có thủy điện. Thủy điện thì có hồ nước chạy đến tận chân núi, rõ là sơn thủy hữu tình.

Leo lên ngọn đồi ven hồ, có bãi đất tròn trống trải, nghe nói từng là sân bay trực thăng khi xây dựng thủy điện. Trên ấy, nhìn ra tứ phía, thoáng rộng trời non mây nước…

Thác Bà thì có thác. Có thác thì có núi, có rừng. có suối. Yên ắng, tĩnh mịch, chim kêu khỉ hót.

Đảo trên hồ

Đa Mi và Thác Bà cách nhau một quãng đường rừng, và có những đoạn tắt trong rừng. Um tùm, mát mẻ, hoang sơ.

Đi vài lần, may một lần được gặp "người rừng". Đó là người dân tộc, sống kiểu xưa, đâu đó trong rừng, lang thang hái lượm.

Vài lần tới vùng này, đi ngược rồi đi xuôi, hóa ra mỗi lần… đậu phộng một đường. Lần thì phi QL1, tới ngã ba Ông Đồn quẹo vào, loanh quanh tới Thác Bà, sang Đa Mi, vào rừng, lạc lối, quẹo miệt mài, chả nhớ đường nào, bỗng thấy mình về tới Phan Thiết.

Lần thì đi QL1 qua ngã ba Phan Thiết chút, quẹo vào Đa Mi, băngrừng về Thác Bà. Lần nữa thì đến ngã ba Tân Minh, quẹo vào Tánh Linh, vô Thác Bà rồi sang Đa Mi...

Lần ý loanh quanh trong rừng mát rượu, gặp một toán mặc như người Kinh, hóa ra người sắc tộc, Cil hay gì đó, nói lơ lớ rằng họ là một nhánh của sắc tộc K’Ho…

Một cô gái Cil

Người Cil gặp trên rừng Đà Lạt gồi, trông thì hiền như đất đấy, cơ mà con gái thực quyền mẫu hệ, nhìn thôi, ngộ nhỡ mà thích zai dồi, lệnh sao phải lồm vậy, bắt tụt ... váy phải tụt váy, cho may-ô mới được quyền may-ô...

Đoàn người tìm lá rừng

- Đi đâu đấy?

- Vào rừng hái lá ăn.

Lá, chả biết lá gì, hái cả gùi, nấu và xực ngay tại chỗ. Mỗi tuần hay 10 ngày gì đó đi tour một lần, thăm rừng, hái lá tẩm bổ tại chỗ rồi về.

Lá hái nhiều, cho vào ống tre, ống nứa gì đó, chụm lửa đốt cái ống ấy đến cháy thui.

Khui ống ra, đổ lá vào cái chậu thau, cùng nhau dùng muổng, thìa… xúc ăn. Đơn giản như đang giỡn vậy.

No nê rồi về, không tích trữ chi cho mệt lại không tươi. Lần sau đói, muốn ăn lại vào rừng kiếm, xơi tại chỗ.

Đốt lửa nấu lá trong ồng tre

Thiệt là tránh lãng phí lại tiết kiệm rừng. Con thú cũng vậy, đói thì hung hăng lồng lộn, ăn sống nuốt tươi... No thì miếng ăn đến mõm cũng ngoảnh mặt đi, ruồi bu cũng chẳng thèm liếm.

Người Kinh co no cũng hay tích trữ, phòng khi đói. Lại còn thích xơi ngon, cá tươi, thịt thắm... Vào rừng là ráng hưởng hết, từ hít hà mùi rừng, đến tắm suối, chơi thác… lại còn rình rập xem kiếm được con gì nhậu…

Dân Kinh quanh đó còn vác ắc quy đi chích cá suối hay săn thú bằng các loại súng ống…